Dawne jatki miejskie
Liczba wizyt:
123
Jatki miejskie w Aleksandrowie Łódzkim
Jatki miejskie wybudowano w latach dwudziestych XIX w. (najpewniej w 1825 r.) z inicjatywy władz miasta, a przy wydatnym wsparciu finansowym założyciela miasta Rafała Bratoszewskiego (ok. 1765–1824). Stanęły w północnej części dawnego Rynku, w sąsiedztwie ratusza, z którym były połączone krytą galerią parterową. Mieściły się tu kramy piekarskie i rzeźnicze. Autorem projektu był znany warszawski architekt pochodzenia włoskiego, Henryk Marconi (1792–1863). Elewacje frontowa i boczne zostały wzniesione z cegły i otynkowane, natomiast niewidoczny tył budynku wykończono tańszym kosztem z bali drewnianych (konstrukcja sumikowo-łątkowa). Była to budowla na rzucie litery L., parterowa, niepodpiwniczona, z obszernym użytkowym poddaszem w części skrzydła północnego. Skrzydło wschodnie było trójtraktowe, przykryte wysokim dwuspadowym dachem ze świetlikami, skrzydło północne jednotraktowe, kryte dachem pulpitowym (jednospadowym). Elewację frontową poprzedzały podcienia wsparte na 10 doryckich kolumnach, ustawionych na niewysokich kwadratowych cokołach. Otwory okienne i drzwiowe fasady zamknięte były prosto. Powyżej mieściły się prostokątne płyciny. Elewacja północna była pięcioosiowa, z bramą wjazdową w części środkowej, zwieńczoną łukiem odcinkowym. Od strony podwórza znajdowały się okna o wykroju prostokątnym, ustawione parami obok siebie. W połaci dachowej ulokowano trzy prostokątne okna.
Po II wojnie światowej, ze względu na postępującą degradację, jatki straciły pierwotną funkcję handlową. W zrujnowanym budynku mieściły się składy i magazyny. Rozebrano go pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. Odbudowano w 1998 r. dzięki dotacji z Unii Europejskiej. Architektura zewnętrzna obiektu nawiązuje do klasycystycznego pierwowzoru. Obecnie jest siedzibą Urzędu Miejskiego w Aleksandrowie Łódzkim, a także Baku PKO BP.
Bibliografia
- Jatki miejskie, karta ewid., oprac. J. Warszawa, maj 1984, Wojewódzki Konserwator Zabytków w Łodzi.
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. II (Województwo łódzkie), red. J.Z. Łoziński, z. 6 (Powiat łódzki i miasto Łódź), oprac. M. Kwiczała, Warszawa 1953, s. 180.
- Pietras T., Jatki miejskie – nasze małe sukiennice, „Aleksandrów wczoraj i dziś” 1999, R. XXVI, s. 10–16.
Data fotografii:
Jatki miejskie w Aleksandrowie Łódzkim
Jatki miejskie wybudowano w latach dwudziestych XIX w. (najpewniej w 1825 r.) z inicjatywy władz miasta, a przy wydatnym wsparciu finansowym założyciela miasta Rafała Bratoszewskiego (ok. 1765–1824). Stanęły w północnej części dawnego Rynku, w sąsiedztwie ratusza, z którym były połączone krytą galerią parterową. Mieściły się tu kramy piekarskie i rzeźnicze. Autorem projektu był znany warszawski architekt pochodzenia włoskiego, Henryk Marconi (1792–1863). Elewacje frontowa i boczne zostały wzniesione z cegły i otynkowane, natomiast niewidoczny tył budynku wykończono tańszym kosztem z bali drewnianych (konstrukcja sumikowo-łątkowa). Była to budowla na rzucie litery L., parterowa, niepodpiwniczona, z obszernym użytkowym poddaszem w części skrzydła północnego. Skrzydło wschodnie było trójtraktowe, przykryte wysokim dwuspadowym dachem ze świetlikami, skrzydło północne jednotraktowe, kryte dachem pulpitowym (jednospadowym). Elewację frontową poprzedzały podcienia wsparte na 10 doryckich kolumnach, ustawionych na niewysokich kwadratowych cokołach. Otwory okienne i drzwiowe fasady zamknięte były prosto. Powyżej mieściły się prostokątne płyciny. Elewacja północna była pięcioosiowa, z bramą wjazdową w części środkowej, zwieńczoną łukiem odcinkowym. Od strony podwórza znajdowały się okna o wykroju prostokątnym, ustawione parami obok siebie. W połaci dachowej ulokowano trzy prostokątne okna.
Po II wojnie światowej, ze względu na postępującą degradację, jatki straciły pierwotną funkcję handlową. W zrujnowanym budynku mieściły się składy i magazyny. Rozebrano go pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. Odbudowano w 1998 r. dzięki dotacji z Unii Europejskiej. Architektura zewnętrzna obiektu nawiązuje do klasycystycznego pierwowzoru. Obecnie jest siedzibą Urzędu Miejskiego w Aleksandrowie Łódzkim, a także Baku PKO BP.
Bibliografia
- Jatki miejskie, karta ewid., oprac. J. Warszawa, maj 1984, Wojewódzki Konserwator Zabytków w Łodzi.
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. II (Województwo łódzkie), red. J.Z. Łoziński, z. 6 (Powiat łódzki i miasto Łódź), oprac. M. Kwiczała, Warszawa 1953, s. 180.
- Pietras T., Jatki miejskie – nasze małe sukiennice, „Aleksandrów wczoraj i dziś” 1999, R. XXVI, s. 10–16.